Litros Sanat
Türkiye'nin Dijital Kültür Sanat Gazetesi
Kültür ve Turizm Bakanlığınca yürütülen yoğun girişimler sonucu, yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan 13 bin 283 eser, 2002-2025 yılları arasında yurda kazandırıldı. Bu eserlerden 1149'u geçen yıl, 15'i bu yıl ana vatanına geri döndü.
Binlerce yıllık medeniyete ev sahipliği yapan yurdumuzda milyonlarca tarihi eser var. Ama bunların birçoğu kayıp ya da çalınmış. Kültür Bakanlığı’nın son yıllarda yaptığı yoğun çalışma ile 13 binden fazla eser tekrar yurda kazandırıldı.
Yazma eserlerin onarılma teknikleri anlatıldı
Türkiye Yazma Eser Kurumu Başkanlığı (TYEKB) tarafından düzenlenen “12. Yüzyıla Tarihlenen Erken Dönem Bir Yazma Eserde Bozulmalar: İnceleme ve Konservasyon Teknikleri” başlıklı atölye meraklılarıyla buluştu. Rami Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen etkinlikte, uzman restoratör Kevser Görgülü Uçar’ın anlatımıyla “Şerhu Muhtasari’t-Tahavi” eserinin restorasyon süreci ele alındı. Erken dönem yazma eserin yakından incelendiği etkinlikte, yapım teknikleri, geçirdiği onarımlar, eserde görülen bozulmalar ve tüm bu etkenlerin konservasyon kararlarına olan etkileri değerlendirildi. Katılımcıların ilgiyle takip ettiği etkinlikte, Damat İbrahim Paşa Koleksiyonu’na kayıtlı eser üzerinde yapılan çalışmalara, kullanılan araç ve malzemelere ilişkin bilgiler de verildi.
Adile filmini Çağan Irmak çekecek
Hazırlıkları süren Adile filminin yönetmeni Çağan Irmak olacak. Beşiktaş Kültür Merkezi’nin (BKM) yeni yapımı, Türk sinemasının unutulmaz isimlerinden Adile Naşit'in hayatını konu alan Adile sinema filminin hazırlıkları sürüyor. BKM'den yapılan açıklamaya göre, tiyatrodan sinemaya, çocuk programlarından hafızalara kazınan karakterlere hayat veren unutulmaz oyuncu Adile Naşit'in hayatı, usta yönetmen Çağan Irmak'ın rejisiyle sinemaya aktarılacak. Senaryosunu Nermin Yıldırım'ın kaleme aldığı filmde, Adile Naşit'i Meltem Kaptan canlandıracak. Kaptan, rolüne ilişkin, "Adile Naşit benim için de Türkiye için de çok önemli bir idol ve ikon. Adile Naşit'i oynamak değil, onu anlamaya çalışıyorum. Bu, bir oyunculuk meselesinden çok daha fazlası. O bir rol değil, bir ruh hali" dedi. Kaptan, ayrıca şunları aktardı: "Sadece filmlerini değil, onu tanıyan insanların anlattıklarını da dinledim. O kadar sahici bir sevgi bırakmış ki arkasında… Böyle bir kadını canlandırmayı çok büyük sorumluluk olarak hissediyorum. Almanya'da doğmuş ve Adile'yi oralardan uzaktan tanıyarak büyümüş biri olarak benim gönlüme taht kurmuş kendisi," yorumunu yaptı.
Somalı kadınlar Mardin'e kütüphane kurdu
Kütüphanesi olmayan köy okuluna kitap temin eden Kur'an kursu öğrencisi kadınlar, topladıkları kitapları bölgeye ulaştırdı. Manisa'nın Soma ilçesine bağlı Zeytinli Camii Kur'an Kursu’nda eğitim gören kadınlar Mardin'deki bir köy okulunda kütüphane kurdu. Soma İlçe Müftülüğü’ne bağlı Zeytinli Camii Kur'an Kursu’nda eğitim gören kadınlar, Manisa'dan Mardin'e iyilik köprüsü kurdu. Kütüphanesi olmayan köy okuluna kitap temin eden Kur'an kursu öğrencisi kadınlar, topladıkları kitapları bölgeye ulaştırdı. Kurs öğreticisi Figen Sarıpınar öncülüğünde kampanya başlatan kadınlar, yaklaşık iki ayda topladıkları kitapları büyük bir özenle koliledi. Mardin'in Mazıdağı ilçesinde bir köy okuluna ulaşan kitaplarla okula kütüphane kuruldu. Aynı kadınlar, daha önce aynı okula kış ayında bere ve eldiven göndermişti. Kitapları gören öğrenciler büyük sevinç yaşarken, emeği geçenlere teşekkür etti.
23 yılda 13 binden fazla kültürel miras anavatanına döndü
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı, ilgili bakanlıklar ve kurumların koordineli çalışmalarıyla, yıllar önce yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan eserler anavatanına geri döndürülüyor. Kültür ve Turizm Bakanlığınca yürütülen yoğun girişimler sonucu, yasa dışı yollarla yurt dışına kaçırılan 13 bin 283 eser, 2002-2025 yılları arasında yurda kazandırıldı. Bakanlık yetkililerinin verdiği bilgiye göre, 2002-2025 yılları arasında 13 bin 283 kültür varlığının Türkiye'ye iadesi sağlandı. Bu eserlerden 1149'u geçen yıl, 15'i bu yıl ana vatanına geri döndü. 2018-2025 yıllarında ise toplam 8 bin 968 eser ülkeye kazandırılmış oldu. Yurt dışından getirilen eserler arasında, İskoçya'dan iadesi sağlanan Altın Taç da yer alıyor. MÖ 4. yüzyıla tarihlenen ve Karya bölgesine ait olduğu düşünülen eserin, 2013'te açılan mülkiyet tespiti davasında Türkiye kökenli olduğuna dair bilimsel ve yasal deliller sayesinde Anadolu'ya ait olduğu ispatlandı. Mahkeme, 5 Aralık 2017'de eserin mülkiyetini Türkiye'ye verdi. Altın Taç, 18 Ocak 2018'te Türkiye'ye iade edildi. ABD'den iadesi sağlanan Bowling Green Devlet Üniversitesi’nde bulunan mozaikler de son yıllarda getirilen eserler arasında bulunuyor. 2012'de Bowling Green Üniversitesi’nde bulunan ve Zeugma kökenli olduğu tespit edilen 12 parça mozaiğin 26 Kasım 2018'de Türkiye'ye iadesi sağlandı.
İstanbul Dijital Sanat Festivali'nin ön gösterimi Dubai'de
"İstanbul Dijital Sanat Festivali" (IDAF), dijital sanat alanında uluslararası etkisini genişleterek Ortadoğu'ya açılıyor. Yapılan açıklamaya göre, festivalin 2026 yılı ön gösteriminin Dubai'de gerçekleştirileceği, Theatre of Digital Art (TODA) ile kurulan yeni stratejik iş birliğiyle duyuruldu. Yakın zamanda Paris'te ön gösterimi yapılan festivalin direktörü Dr. Nabat Grakhanova ve artistik direktörü Esra Özkan Dubai TODA'da bir söyleşide bir araya geldi. Garakhanova, Türkiye'nin dijital sanat alanındaki etkisine dair, "Türkiye olarak dijital sanatta dünyada ilk beş içinde yer almanın gururunu yaşıyoruz. Türk sanatçılarımızın öncülüğünde festivali global sahnelerde tanıtmak bizim için büyük bir mutluluk. Bayrağımızı bu alanda gururla taşıyoruz" ifadesini kullandı. Türkiye ve Azerbaycan'ın Dubai başkonsoloslukları ve Trendyol iş birliği ile gerçekleştirilen söyleşide, IDAF'ın dijital sanat dünyasındaki yükselen rolü ele alındı. Uluslararası iş birliklerinin önemine vurgu yapan ekip, TODA ile yapılan ortaklık sayesinde festivalin 2026 ön gösteriminin Dubai'de gerçekleşeceğini açıkladı. Azerbaycan'ın ilk yapay zeka sanatçısı Shusha'nın İDAF için ürettiği dijital eserleri de sanatseverlerle buluştuğu etkinlik kapsamında festivalde yer alacak bazı çalışmaların ön gösterimleri izleyicilere sunuldu.
TİKA'dan Osmanlı mirasının tanıtımına destek
Bosna Hersek'teki "Evliya Çelebi'nin İzinde: Bosna Hersek'te Osmanlı Eserleri Projesi" için donanım desteği sağlandı. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Bosna Hersek'teki Osmanlı dönemi tarihi eserleri başta olmak üzere ülkenin kültürel değerlerinin tanıtımına katkı vermek amacıyla başlatılan "Evliya Çelebi'nin İzinde: Bosna Hersek'te Osmanlı Eserleri Projesi"ne destek verdi. TİKA, Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçiliği himayesinde hayata geçirilen ve Uluslararası Saraybosna Üniversitesinde (IUS) başlatılan proje için teknik donanım desteği sağlayarak, dijital üretim atölyesi kurdu. Bosna Hersek İslam Birliği, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, TİKA, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Bosna Hersek ile İlişkileri Geliştirme Merkezi Vakfı'nın (BİGMEV) da destek verdiği proje kapsamında, Bosna Hersek'in sahip olduğu tarihsel ve kültürel mirasın, ülke turizmine ve ekonomisine kazandırılması hedefiyle başta Osmanlı Dönemi eserleri olmak üzere, önemli tarihi ve kültürel noktalar belirlendi. Bu noktalar üzerinden ziyaret rotaları oluşturularak, her bir eser için bilgilendirici ve tanıtıcı içerikler hazırlandı. Ayrıca, güzergahların dijital ortama aktarılması ve geniş kitlelere ulaştırılması amacıyla www.evliyaninizindebosna.com internet sitesi de kuruldu. Proje kapsamında TİKA tarafından sağlanan destekle, proje çıktılarının dijital ortama aktarımı ve tanıtım materyallerinin hazırlanması süreci kolaylaştırıldı. Projenin tanıtım faaliyetlerini desteklemek amacıyla harita, tişört, kupa, hatıra eşya ve benzeri tanıtıcı ürünlerin üretimi için gerekli ekipmanların temini sağlandı.
Hasan Ali Yücel Öykü Yarışması'nda ödüller verildi
Samsun'da eğitim sendikaları ve derneklerinin birlikte düzenlediği Hasan Ali Yücel Öykü Yarışması’nda ödül töreni düzenlendi. Samsun-Eğitim-Sen, Eğitim İş, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği ve Atatürkçü Düşünce Derneği’nin Samsun şubeleri ile Samsun Eğitim Derneği, Atakum Kent Konseyi, Yeni Nesil Köy Enstitüleri Derneği’nin düzenlediği Hasan Ali Yücel Öykü Yarışması’nda ödüller verildi. Ortaokul ve liselerden öğrencilerin katıldığı yarışmanın törenine kurum temsilcileri, dereceye giren öğrenciler, aileleri ve öğretmenleri katıldı. Törende konuşan Atakum Belediyesi Kültür İşleri Müdürü Deniz Gömeç, "Eğitimin gericilleştirildiği, bilimsel eğitimin gittikçe arka plana itildiği bir dönemde Hasan Ali Yücel, İsmail Hakkı Tonguç ve onların kurduğu Köy Enstitüleri eğitim alanında yolumuzu aydınlatmaya devam ediyor. Bu nedenle bu etkinliğimize katkı sunan öğrencilerimize, öğretmenlerine, ailelerine ve emeği geçen herkese çok teşekkür ediyoruz. Bundan sonra da bu yarışmayı geleneksel hale getirerek devam ettireceğiz" diye konuştu. Hasan Ali Yücel ve İsmail Hakkı Tonguç'un yaşamlarını ve Köy Enstitüleri sürecini anlatan bir belgesel gösterimi yapıldı. Ardından ödüller verildi. Ortaokullarda birincilik Kuzey Poyraz Kaya'ya, ikincilik Sevgi Barkın'a, üçüncülük Ömürsu Gül'e dördüncülük ise Egehan Akbaş'a verildi. Liselerarası öykü yarışmasında ise Nisanur Türkoğlu birinci, Ayşe Şana Yılmaz ikinci, Sudenaz Cömert üçüncü oldu. Jüri özel ödülü ise Süleyman Can Tekneci'ye verildi.
İşçi Filmleri Festivali 20 yaşında: 3 şehirde 81 film, seyirciyle buluşacak
Uluslararası İşçi Filmleri Festivali (İFF), bu yıl 20. kez 1–11 Mayıs tarihleri arasında İstanbul, Ankara ve İzmir’de gerçekleşecek. Festival, 17 ülkeden toplam 81 filmi, her yıl olduğu gibi sponsorsuz, yarışmasız ve ücretsiz olarak izleyiciyle buluşturacak. 394 başvuru arasından seçilen 59 yerli ve 22 yabancı film festival programında yer alıyor. İstanbul’da film gösterimleri Avrupa yakasında Beyoğlu Sineması, Fransız Kültür Merkezi ve Aynalı Geçit Etkinlik Salonu'nda; Anadolu Yakası’nda ise Barış Manço Kültür Merkezi ve Tasarım Atölyesi Kadıköy’de yapılacak. Ankara’da gösterimler Doğan Taşdelen Çağdaş Sanatlar Merkezi, Mülkiyeliler Birliği, Makina Mühendisleri Odası Eğitim ve Kültür Merkezi, Kült Kavaklıdere Sineması’nda; İzmir’de ise Fransız Kültür Merkezi, Türkan Saylan Kültür Merkezi, Tarık Akan Gençlik Merkezi, Marsyas Sahne, Karşıyaka Halkevi, Sanathane ve Menderes Kültür ve Yaşam Derneği’nde gerçekleştirilecek. İstanbul ve İzmir’in açılış filmi, ev işçiliğinin görünmez emeğini ve sınıfsal çatışmaları ele alan Erkan Tahhuşoğlu imzalı “Döngü” olacak. İstanbul’daki açılış, 2 Mayıs Cuma saat 19.30’da Atlas Sineması’nda, sunuculuğunu Emre Canpolat’ın üstleneceği gecede yapılacak. Oyuncular Mert Fırat, Serdar Orçin, Taner Rumeli, Levent Üzümcü ile sinema yazarı Alin Taşçiyan geceye katılacak. Yönetmen Yeşim Ustaoğlu’na teşekkür plaketi sunulacak; set emekçisi olarak bu yıl cast direktörü Ezgi Baltaş sahneye davet edilecek.
Çin kültürü Kırmızı Kedi’de
Kırmızı Kedi Pera Mağazası’nda Xinhua Kitabevi Çin Kültürü Bölümü açıldı. Kırmızı Kedi Yayınevi ve Xinhua Kitap Zinciri arasında imzalanan anlaşmayla taraflar karşılıklı olarak kitabevlerinde Çin ve Türk Kültür bölümleri açacaklar. Xinhua Kitabevi Çin Kültürü Bölümü’nün açılışında Xinhua Kitabevi Genel Müdür Yardımcısı ve Xinhua Worldwei Uluslararası Kültür Medya Şirketi Genel Müdürü Yuan Hu, Çin Başkonsolosluğu Siyasi ve Basın Direktörü Wei Zhengzhong ve Okan Üniversitesi Konfüçyus Enstitüsü Eş Direktörü Wei Hu ile Çin basın kuruluşlarının temsilcileri katıldı.
Yorum Yaz